Als je gaat zwemmen, ben je maar een paar uur blootgesteld aan het zwembad. Maar wat als je er de hele dag in werkte? Volgens verschillende studies wereldwijd vertonen zwembadmedewerkers vaker werkgerelateerde ademhalings- en luchtwegsymptomen.
Red de badmeesters
De gezondheidstoestand van badmeesters en andere medewerkers die vele uren per dag in de buurt van het water doorbrengen, werd in verschillende studies² getest. Uit die studies bleek dat badmeesters een groter risico lopen op sinusitis, keelpijn of chronische hoest dan medewerkers die minder worden blootgesteld aan bijproducten van desinfectie, zoals het receptie- of cateringpersoneel. Een studie³ toont aan dat het zwembadpersoneel 40% meer kans heeft om bronchiale spasmen te ontwikkelen en zeven keer meer kans heeft op inspanningsdyspneu dan de algemene bevolking.
Het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten heeft er bij de overheid op aangedrongen een onderzoek te starten bij Nederlandse zwembadmedewerkers. Het onderzoek bij 624 zwembadmedewerkers in 38 zwemgelegenheden toonde een verhoogde prevalentie van luchtwegsymptomen aan in vergelijking met de algemene Nederlandse bevolking. Badmeesters vertoonden bovendien vaker werkgerelateerde symptomen in de bovenste luchtwegen dan het administratief personeel. Samen met de bevindingen dat het gebruik van astmamedicatie is toegenomen, wijst dat erop dat de medewerkers het risico lopen om ademhalingssymptomen te ontwikkelen. En het lijkt erop dat blootstelling aan trichlooramine de belangrijkste oorzaak is voor de prevalentie van de problemen.
Risicoberoep in gevaar
De gezondheidsproblemen bij zwembadmedewerkers zijn al lang geen geheim meer. In België wordt het beroep van badmeester en/of zweminstructeur met een dienstverband van acht uur per dag gedurende ten minste drie dagen per week bijvoorbeeld een “risicoberoep” genoemd. Dat betekent dat zij jaarlijks medisch worden onderzocht op ademhalingsklachten en dat hun longfunctie standaard wordt gescreend door middel van spirometrie. In samenwerking met het Agentschap Zorg en Gezondheid werd gedurende drie jaar (2015-2018) een studie uitgevoerd naar de impact van het overschakelen van een klassiek chloorrijk bad (gemiddelde waarde vrij beschikbaar chloor 1,00 ppm) naar een chloorarm bad (gemiddelde waarde vrij beschikbaar chloor 0,30 ppm). Dat gebeurde in een drukbezocht openbaar referentiezwembad in Dilbeek (Brussel). Na een proefperiode van een jaar werd vastgesteld dat de ademhalingsklachten van het zwembadpersoneel volledig waren verdwenen.
Minimale blootstelling aan gevaarlijke stoffen
Drobnic et al. (ref;) toonden aan dat tijdens een shift van acht uur in de zwemhal, de zwembadmedewerkers een totale hoeveelheid irriterende THM’s binnenkregen die op de rand van het toegestane niveau was (treshhold limited value). Een recente vergelijkende studie van de luchtkwaliteit in overdekte zwembaden door Felguiras et al (ref 2020. Environmental International 136 105401) stelde vast dat de luchtkwaliteit van uur tot uur varieert en verschillend is voor de zwemmers die net boven het water ademen en de coaches of redders die aan de kant staan. De concentraties die gedurende de dag gemeten werden, tonen aan dat het onderhoudspersoneel de beroepsmatige blootstelling aan gevaarlijke stoffen kan minimaliseren door, indien mogelijk, de vroege ochtendperiode te kiezen voor de uitvoering van langdurige onderhoudswerkzaamheden in de buurt van het zwembad. In andere studies werd reeds vastgesteld dat de ontwikkeling van ademhalingsproblemen en astma individueel verschilt naargelang de predispositie en/of de gevoeligheid voor chloorderivaten. Dat betekent dat sommige mensen geen problemen ervaren en anderen wel.
Luchtventilatie als redding
Meer ventileren met verse lucht is in veel zwembaden de enige structurele oplossing. Aangezien luchtrecuperatie de irriterende bijproducten van chloor in omloop houdt, moet voor verse lucht gezorgd worden. Dat brengt een grote kost mee voor de operator, zowel wat betreft de constructie als ook de kostprijs voor het verwarmen van de verse lucht. In het kader van een omschakeling van chloorrijk naar chloorarm zwemmen voor een proefproject in Dilbeek (Brussel) werd vastgesteld dat de ventilatie (100% verse lucht) met 75% kon worden verminderd. Meer nog: de ventilatie met verse lucht werd alleen ingeschakeld op warme zomerdagen. Daardoor daalde de jaarlijkse kostprijs voor verwarming met 25%. (Tegen de kostprijs voor gas in 2017 = € 12.500/jaar). Daarnaast werden 12% meer bezoekers genoteerd, wat resulteerde in een extra inkomen van 38.000 euro per jaar.
²Bron: Jacobs et al 2007, Nederland; Massin et al, 1998; Thicket et al., 2002, VK; Nordberg et al, 2008 Zweden; Fantuzzi et al., 2010, Italië; Florentin et al, 1998, Frankrijk; Parat et al 2012, Zwitserland; Fornander et al, 2013, Zweden ³Ref: Health effects of disinfection by-products in chlorinated swimming pools. Arnaud Florin et al International Journey of Hygiene and Environmental health 214 (2011) 461-469
Gerelateerde artikels